Narodno pozorište Republike Srpske

Narodno pozorište Vrbaske banovine otvoreno je 18. oktobra 1930. godine. Prve četiri sezone za tu namjenu je korištena adaptirana zgrada „Sokolane“- što je predstavljalo samo privremeno rješenje. Nova zgrada Narodnog pozorišta otvorena je 12. novembra 1934 godine, pod nazivom Dom Kralja Petra I Velikog Oslobodioca. Pored Pozorišta u zgradu su bili smješteni: Kulturno društvo Zmijanje, Muzej Vrbaske banovine, a od 1935. i Narodna biblioteka Vrbaske banovine

Nakon završetka Drugog svjetskog rata institucija pozorišta dobila je cijelu zgradu za svoje potrebe. Tom prilikom mijenja ime u: Narodno pozorište u Banjaluci. Od sezone 1946/1947. pozorište radi pod nazivom Okružno narodno pozorište, nakon čega još jednom mijenja ime u Narodno pozorište. Taj naziv nosi sve do 1953....

Narodno pozorište Vrbaske banovine otvoreno je 18. oktobra 1930. godine. Prve četiri sezone za tu namjenu je korištena adaptirana zgrada „Sokolane“- što je predstavljalo samo privremeno rješenje. Nova zgrada Narodnog pozorišta otvorena je 12. novembra 1934 godine, pod nazivom Dom Kralja Petra I Velikog Oslobodioca. Pored Pozorišta u zgradu su bili smješteni: Kulturno društvo Zmijanje, Muzej Vrbaske banovine, a od 1935. i Narodna biblioteka Vrbaske banovine

Nakon završetka Drugog svjetskog rata institucija pozorišta dobila je cijelu zgradu za svoje potrebe. Tom prilikom mijenja ime u: Narodno pozorište u Banjaluci. Od sezone 1946/1947. pozorište radi pod nazivom Okružno narodno pozorište, nakon čega još jednom mijenja ime u Narodno pozorište. Taj naziv nosi sve do 1953. kada dobija ime Narodno pozorište Bosanske Krajine. U periodu od 1994. do januara 1999. godine naziva se Krajiško narodno pozorište, da bi nakon toga dobilo današnji naziv Narodno pozorište Republike Srpske.

Objekat Narodnog pozorišta, izgrađen je kao zadnji u nizu objekata planskog poteza Gospodske i ulice Bana Milosavljevića, kao dio urbana struktura reprezentativnog centra Vrbaske Banovine, započet izgradnjom zgrade Banskog dvora. Izgrađen je prema projektu Josifa Goldnera. U specifičnoj arhitekturi objekta uočava se primjena različitih pravaca, od neorenesansnih elemenata do pretežno elemenata bauhausa, sa završnim dekorativnim elementima folklornog karaktera.

Nakon zemljotresa 1969. godine, objekat je pretrpio znatna oštećenja. Pozornica je postala neupotrebljiva. Ubrzo nakon toga, prema projektu Vjenceslava Rihtera izvršena je druga velika sanacija i adaptacija pozorišta. Tokom adaptacije 2004. godine napravljena je scena „Petar Kočić“ sa 77 sjedišta. Namjena pojedinačnih funkcionalnih cjelina kao i naziv objekta i institucija smještenih u objektu mijenja se tokom različitih istorijsko-političkih uslova.

Pored "Dječijeg pozorišta RS", takođe u Banjoj Luci, ovo je jedino profesionalno pozorište u Republici Srpskoj.